‘S-avonds laat nog aan het werk aan mijn jongste creatie ‘De Zwarte Madonna’.

Een van de vele Zwarte Madonna’s. Deze staat in het kerkje van Castrolanda, provincie Castro, in Brazilië. Dat plaatsje was overigens ooit een Hollandse nederzetting. Dit beeld lijkt nog het meest op wat ik ooit zag tijdens een vakantie. Het vergelijk met Zwarte Piet is niet zo heel moeilijk te maken.

Lang geleden kwam ik met mijn ouders, tijdens een vakantie, in een kerkje terecht waar een beeld van de zwarte Madonna stond. Dat vond ik toen bijzonder vreemd. Ik was toen een jaar of 12 en ik wilde weten waarom die mevrouw zwart gemaakt was. Niemand wist het antwoord en daarom fantaseerde ik er maar wat op los. Dat beeld bleef op mijn netvlies staan en ‘s-avonds wist ik ineens wat ik gezien had. Dit was de vrouw van Zwarte Piet. Kon niet missen. Niemand geloofde het, maar voor mij stond dit toen vast.

Ik begon me af te vagen waarom er nergens, in geen enkele kerk, een beeld van Zwarte Piet stond. Wel van de Sint. Dat vond ik ineens heel vreemd en volkomen onterecht. Zwarte Piet was toen mijn grote held. Ik mocht toen zelf voor Piet gaan spelen en ik had veel bewondering voor zijn rol binnen de Sinterklaasviering.

Mijn ‘Zwarte Madonna’ begint al vorm te krijgen. Vooral het licht op de toren bevalt me erg goed.

Om de een of andere reden bleef ik altijd de Zwarte Madonna aan Zwarte Piet koppelen. Meisjes die voor Zwarte Piet gingen spelen, waren voor mij Zwarte Madonna’s. Geen Pieten, want het waren meisjes en bleven meisje, ook al waren ze zo zwart als roet. Zo ontstond bij mij een beeld over deze mysterieuze zwarte karakters dat tot op de dag van vandaag is blijven hangen en nog steeds niet helemaal helder is. Want wat is nu eigenlijk een Zwarte Piet?

Ik heb hier nooit erg diep over nagedacht. Tot die vervelende discussie ontstond over vermeend racisme. Ik had er nooit bij stilgestaan dat iemand een dergelijke link kon leggen. Voor mij was Zwarte Piet een magische figuur uit een ver en grijs verleden. Een soort bosduvel, een geest, en een karakter uit een oeroud stukje volkstoneel. Door die discussie begon ik me meer in diens achtergrond te verdiepen en al snel kwam ik uit bij een geschiedenis die terugloopt tot in de prehistorie.

Het boek over de zwartmaakcultuur van Arnold Jan Scheer

Arnold Jan Scheer, de maker van Showroom en Paradijsvogels, schreef er een prachtig boek over (Zwarte Sinterklazen). Hierin kwam het woord ‘zwartmaakcultuur’ in beeld en nu bleek dat hier veel meer achter schuil ging dan ik me had kunnen voorstellen. Die zwartmaakcultuur boeit me en zo ontstond het idee voor dit schilderij. In een gesprek met een goede vriend kwam ik op het idee om deze mooie flamingo danseres een zwarte toet te geven en haar daarmee naar een hoger level te tillen. Ineens was er een krachtveld ontstaan in mijn schilderij. Aanvankelijk had ik alleen die flamingo danseres willen schilderen maar dan had ik alleen maar een mooi plaatje gehad. Nu was het ineens een schilderij met een verhalend karakter en dat is wat ik eigenlijk wil schilderen.