De laatste werkzaamheden aan de Koppermaandag prent naderen. Vandaag weet ik alles te nummeren, te vouwen en schoon te snijden. De prenten zitten in de enveloppen en bij elkaar zijn het er 74. Aanstaande Dinsdag worden ze verzonden. Mooi op tijd klaar.

Maar voor ik hieraan ga werken beantwoord ik een vraag van een van mijn trouwe kijkers die zich afvroeg waar de naam ‘onderkast’ vandaan kwam. Dat leg ik je eerst even uit. Dat is drukkerij jargon, maar ook al doorgedrongen in onze taal van alledag.

Karel kwam nog langs met een lading vakliteratuur, waaronder het boek over S.H. de Roos. De ontwerper van mijn favoriete letter, Hollandse Mediaeval. Daar heb ik in de loop van de tijd al aardig wat kasten van weten te vergaren. Nog niet genoeg om er een compleet boek mee te kunnen zetten, maar bijna.

‘Dit moet wel heel erg lekker zijn’, dacht Snoopy. Een weg was de spek. Twee plakken althans. Ik had hem eerst een klein stukje gegeven omdat hij zo hard zat te miauwen en omdat hij het kennelijk wel heel erg lekker vond.

In het atelier werk ik verder aan de druk van de Koppermaandag prent en de daarvoor bestemde enveloppen. Daar ben ik vanavond nog tot laat mee bezig, maar dan is het ook echt af en kan de hele stapel op de post. Hoeveel het er zijn weet ik nog niet. Ik ga ze straks nummeren en dan zie ik het vanzelf.

‘s-Avonds ga ik nog door tot ongeveer half tien met het bedrukken van de enveloppen. 100 stuks. Dan is alles compleet en kan ik morgen alle prenten gaan assembleren.

Overal ligt nu werk te drogen. Keurig geschikt om afgifte van inkt te voorkomen. Met deze enveloppen gaat dat prima, maar straks, als ik op boekdruk papier ga drukken zal ik toch echt een droogrek moeten hebben. Dat zal ik elf moeten gaan maken. Zo’n ding aan het plafond.

Ik moet haast maken met het (her)drukken van de Koppermaandag prent, want het is zo 9 Januari en dan moet hij overal in de bus vallen. Met de stapelsnijder heb ik het papier van rafelranden ontdaan, wat nodig is om het papier goed rect op de pers te kunnen leggen, en als ik in de ochtend mijn rondje boodschappen heb gedaan kan ik eindelijk aan de gang. Doordat ik laat ben begonnen met drukken zal het wel een latertje worden vanavond, maar dat is dan maar zo. Vandaag druk ik de ene zijde, morgen de andere kant. en de enveloppen. Die heb ik vanmorgen opgehaald bij Bareman, onze lokale drukker in Terneuzen.

De Krause stapelsnijder is nu helemaal klaar voor gebruik. Het is een machtig mooi monumentaal ding wat helemaal past in mijn ‘drukkerye’.

De koperen plaatjes heb ik een beetje opgepoetst. Niet teveel, maar net genoeg om het te kunnen lezen. Zo blijft het historische karakter van deze machine behouden.

Niet van ‘Van Dijk’, zoals ik dacht, maar van Tetterode, ofwel Lettergieterij Amsterdam. Dat maakt het nog leuker.

Mijn grafisch atelier is met deze aanwinst compleet te noemen. Een verlengstuk van mijn grafische atelier is het boekbind atelier wat ik onder ga brengen in de nieuwe serre. Daar heb ik nog wel het een en ander voor nodig.

Als ik op dit jaar terug kijk dan zie ik dat het me is gelukt om binnen de gestelde termijn van slechts één jaar een complete drukkerij bij elkaar te scharrelen. Komend jaar ga ik me toeleggen op het drukken van de boeken, met als hoogtepunt het Wiese-boek. Het ultieme Axelse spookverhaal uit 1606.

Het was het laatste klusje wat ik aan deze stapelsnijder wilde doen om daarna de draad weer op te pakken met het drukken van mijn koppermaandag prent. De laklaag voor de Krause stapelsnijder aanbrengen. Dat doe ik dus vandaag. Direct daarna maak ik alles in orde voor een dag drukken, morgen.

Snoopy heeft zijn eigen vogeltje en hij geeft zelf aan wanneer daarmee gespeeld moet worden. Een bepaald soort ‘Mauw’ betekent dat ik het vogeltje voor de dag moet halen.

De monumentale Krause stapelsnijder is nog niet af, maar ik kon er al wel een stapel zelf geschept papier mee gaan snijden. Heel precies op de millimeter. En in één keer. Zo’n stapel snijden op de bordschaar (ook van Krause) kan ook maar daar ben ik dan wel even mee bezig. Nu vier keer snijden en klaar. Wat een geweldig fijn ding. Qua leeftijd en model past hij prima in mijn machinepark.

Ook vandaag werk ik verder aan het verwijderen van verflagen. Drie kleuren. Zilvergrijs, smurfen blauw en groen. In die volgorde is het ding ooit geschilderd door de een of andere modernist. Ik denk dat hij morgen weer compleet in de oude luister is hersteld.

Snoopy heeft gisteren een muis gevangen die mijn huis binnen was geglipt. Gelukkig kon ik het diertje redden en buiten zetten, maar Snoopy heeft de smaak te pakken en is de hele dag al druk op muizenjacht. Echte of denkbeeldige muizen? Ik weet het niet maar ik hoor wel dat het af en toe circus is bij mij boven.

Er liggen hier teveel zaken te wachten op afwerking. De stapel klussen die ik nog moet doen wordt alleen maar groter, en om die reden, en omdat het snijbed van de stapelsnijder bedekt is met een laag verf, besluit ik om vandaag toch maar aan de slag te gaan in het atelier. Ik wil deze monumentale snijmachine helemaal afgewerkt hebben voordat ik ermee ga werken. En dat ik er snel mee moet gaan werken bleek gisteren toen Eric een zetfout ontdekte in de al gedrukte koppermaandag prenten. Dat kan ik dus overnieuw gaan doen en de tijd begint nu echt te dringen. De Krause stapelsnijder wordt eerst in de originele staat teruggebracht voor ik verder ga met het drukken van de koppermaandag prent.

Samen met Eric ben ik vandaag naar Utrecht gereden om een complete papier schep inventaris over te nemen. Daar gaan we later nog heel erg mooi papier mee scheppen van hoge kwaliteit om op te kunnen gaan drukken. In Krabbendijke haalden we een zware Krause stapelsnijder op. Met zo’n machien kan ik stapels papier, tot wel 10 centimeter, keurig recht en haaks snijden. Dat scheelt me een enorme hoop werk.

Het scheppen van eigen papier is echt een feestje, alleen droogt het verrekte langzaam. En hoewel ik me had voorgenomen om vandaag te gaan drukken, wacht ik toch nog even tot al het papier droog is. Dan kan ik in één ruk door met drukken, schoonsnijden en verder afwerken. Vooral het schoonsnijden blijkt een lastig karwei te zijn. Met de bordschaar ben ik niet snel en niet echt secuur. Met een stapelsnijder ben ik dat wel, maar die heb ik niet. Dus kijk ik eens of er ergens zo’n machien te koop is. Een die past in mijn historische boekdruk plannen. Omdat ik daar al langer naar kijk is de juiste snel gevonden. Ook nog eens niet ver weg. Die ga ik morgen ophalen.

Morgen ga ik ook, met Eric, kijken naar een complete inventaris voor papier scheppen in Utrecht. Samen willen we daar meer mee gaan doen en mogelijk kunnen we dan straks ook cursus hierin gaan geven.

Snoopy komt gezellig kroelen als ik film zit te monteren. Dat vindt dit diertje helemaal leuk. En ik ook, natuurlijk. Het is een echt knuffelbeest en ik zie graag een blije poes.

Vandaag kwam ook het boek binnen wat ik via Drukwerk in de Marge heb kunnen vinden over grafische techniek van weleer. ‘Van leerling tot zetter’. Uit 1914. In ie tijd werkte men nog met apparatuur waar ik nu mee werk. Zo’n boek is voor mij van onschatbare waarde.

Het is een kwestie van geduld hebben, maar dat zit niet echt in mijn aard. Het papier dat ik gisteren heb geschept droogt traag. Ik had een stille hoop dat het vandaag al droog zou zijn zodat ik de rest van de prenten kon gaan drukken. Toch ben ik wel heel erg tevreden over het zelf scheppen van papier. Aanstaande Zaterdag gaan Eric en ik een stap zetten om daar meer mee te gaan doen in de toekomst.

In mijn stookhout zat waarschijnlijk een bij die plots door de kamer vloog. Snoopy weet de oplossing en gaat de bij vangen. Alleen was de bij net iets handiger dan de poes en kon ik dat steekbeest via de keuken en serre naar buiten loodsen.

Het scheppen van je eigen papier is echt een feestje. Niet alleen erg leuk om te doen, maar ook van praktisch nut omdat ik nog heel wat vellen handgeschept papier nodig heb voor de Koppermaandag prent. Zo is het een mooi rond proces. Zelf papier scheppen, zoals ze dat ook deden in het verre verleden, en er met een monumentale historische pers op gaan drukken.