Dag 7 zwart-wit

Op de zevende en laatste dag van het plaatsen van zwart-wit foto’s van mijn dagelijkse doen heb ik gekozen voor een foto van onze Hoekse molen, de Windlust. Ik maakte deze foto op het moment dat er veel sluierbewolking hing die vermengd was met woestijnzand dat helemaal vanuit het verre oosten naar Hoek was gewaaid.

De molen heeft voor mij een bijzondere betekenis. Niet alleen omdat mijn maatje hier de molenaar van is, maar vooral ook omdat de molen nog steeds in bedrijf is en regelmatig meel maalt van graan uit de omgeving, waar wij weer brood, koek, pepernoten, speculaas, gebak en pannenkoeken van bakken. Daarnaast is de molen ook een soort trefpunt, hier in het dorp, waar mensen een kletspraatje komen maken en waar van alles te zien en te beleven is.

Een pak molenmeel van onze Windlust. De tekening op het pak werd ooit nog door mij gemaakt.

De Windlust is voor mij ook een inspiratiebron voor schilderijen. Op de foto hiernaast zie je een schilderij dat ik maakte van ons dorp, gezien vanuit de polder. Je ziet de kerktoren en de molen die van veraf al te zien zijn om ons dorp te markeren in het Zeeuws Vlaamse landschap.

De Windlust zal nog wel vaker in mijn schilderijen te zien zijn. Ik kom er natuurlijk vaak en ik raak er telkens weer opnieuw door geïnspireerd om er iets van te gaan schilderen.

Het Mathilde drieluik wordt zichtbaar

Vandaag bestond de ochtend vooral uit het opspannen van het doek voor de twee zijpanelen voor het Mathilde drieluik. Het middelste paneel is nog niet af, maar bijna. Dit deel hoop ik vandaag ver te kunnen voltooien. Aanstaande Vrijdag is de laatste dag dat ik er aan kan werken volgens mijn planning. Maar mocht dat niet lukken dan heb ik nog en week marge in de planning opgenomen.

Eind Maart moet alles klaar zijn. Het drieluik en het altaarstuk waar het drieluik in gemonteerd wordt. Het werk wordt 3.5 meter breed en ongeveer 4.5 meter hoog.

Het middenpaneel is iets breder dan de twee zijpanelen. Dat is gebruikelijk bij een drieluik. Vanaf nu publiceer ik vrijwel niets meer over het drieluik, omdat het totale werk een verrassing moet blijven.

Dag 6 zwart-wit

Voor de zesde dag op rij vertellen over mijn dagelijkse doen in zwart-wit foto’s heb ik gekozen voor een foto uit het recente verleden. Een moment waarop twee van mijn dorpelingen, in prachtige Axelse dracht, mijn pad kruisten in het dorp. Het was toen ‘molendag’ en om die reden waren een aantal van mijn dorpsgenoten, inclusief ikzelf, naar de molen gekomen in streekdracht.

Van mijn eigen kostuum maakte ik ooit dit schilderij. ‘Zondagse kool’. Dat werk is nu te zien bij Galerie Lokaal 54, hier in Terneuzen (zie ‘Waar te koop‘). In het dorp waar ik woon (Hoek) behoort die streekdracht niet meer tot het dagelijkse straatbeeld, maar zo af en toe komt de streektrots toch weer even boven drijven en zie je mensen in deze prachtige kleding over straat gaan. De man met de gewatteerde jas heeft daar foto’s van gemaakt en laat die zien aan de boer die uit beleefdheid even meekijkt, maar er zich waarschijnlijk geen moer voor interesseert.

Koken op de Rayburn is een feest. Niet alleen uit nostalgische overwegingen, maar vooral ook omdat ik de grote voordelen pak van autonoom wonen en leven.

Oude en moderne tijd lopen hier door elkaar. Gelijktijdige ongelijktijdigheid heet dat en dat is iets wat me bijzonder boeit. Ik leef in 2017, maar thuis doe ik mijn best om de tijd van weleer te mixen met het heden. Mijn huis, uit 1901, geeft daar alle aanleiding toe. Stapje voor stapje breng ik dit huis terug in de oorspronkelijke staat en geniet ik dagelijks van al die prachtige vormgeving van weleer. Dan stook ik op de kolenkachel, kook ik op de Rayburn en geniet ik van een vele malen zelfstandiger autonoom leven dan je hebt in een zielloos nieuwbouwhuis met centrale verwarming en totale afhankelijkheid van instanties.

Dag 5 zwart-wit

Dag vijf van mijn zwart-wit uitdaging op facebook gaat over mijn verzameling potjes, preparaten, grondstoffen etc. die ik ooit gebruikte om mijn schilderijen te gronden. Prachtige harsen en gommen, krijt en lijm. Ooit gebruikte ik dit om zelf mijn eigen doek te prepareren. Ooit, want het komt eigenlijk niet meer voor. Ik weet hoe het moet. Het kost veel tijd, geduld en arbeid, terwijl je tegenwoordig goed doek zo in de winkel kan kopen. Voorgeprepareerd zoals ik het nooit zou doen, maar wie maalt er om? Niemand ziet het en het doet er niet meer toe.

Maar vandaag pak ik de draad weer op. Ik ben een klein doekje aan het voorbereiden, wat aan mijn specifieke eisen moet voldoen. Van onder af aan. Het wordt een portretje van Mathilde. Alleen al om die reden ga ik er toch maar weer mee aan de slag. Goed doek is het halve werk. Dat zou ik bijna vergeten. Carel Willink deed het ook zelf. Op dat punt is hij vandaag mijn meervoudige voorbeeld.

Lijmpot op petroleum brandertje in de bijkeuken

Het is ook niet juist om te denken dat niemand het ziet. De massa ziet het niet. Dat komt omdat ze geen verstand hebben van kunst en zich er eigenlijk ook helemaal niet voor interesseren. Maar ik schilder dan ook niet voor de massa. Ik schilder voor een selecte groep liefhebbers die weten wat er bij komt kijken om een schilderij te maken. Die snappen dat zoiets niet voor een paar tientjes bij Ikea te koop is.

Die gedachte geeft me alle reden om toch maar weer eens uit te gaan pakken. De oude lijmpot staat te pruttelen op een petroleum brandertje. Au bain marie, in de bijkeuken voor de stank van hazenlijm. In de keuken brandt de Rayburn en in de Rayburn bakken mijn croissantjes bruin.

Het is Zondag en dan is het hier dan altijd een beetje feest met lekkere broodjes en soep. Buiten is het grauw, koud en regenachtig. Binnen is het heerlijk warm en ruik ik de geur van vers gebakken brood. Een heel wat fijner luchtje dan die in de bijkeuken.

Dag 4 zwart-wit

Boek over Pierre Janssen wat nu in de boekwinkel ligt.

In het atelier ligt het boek van Lisette de Zoete, over Mathilde, op de kachel van Pierre Janssen. De kachel brandt overigens niet, want anders had ik dit boek hier nooit op gelegd natuurlijk. Het boek van Lisette behoort tot een van mijn heiligdommen. De kachel van Pierre eveneens. Het boek heb ik nodig om in de sfeer te komen om goed over Mathilde te kunnen schilderen. Het klinkt misschien vreemd, maar als ik even geen ‘contact’ meer heb met wat ik nu aan het schilderen ben, dan pak ik het boek van Lisette erbij om weer in de juiste stemming te komen en dan kan ik weer verder. Over Pierre Janssen is nu ook een mooi boek verschenen, wat ik nog moet kopen. Iets wat ik binnenkort beslist ga doen. Niet via internet, maar via mijn boekhandelaar, hier in Terneuzen. Daar ligt nu ook het beroemde boek over Mathilde.

In de etalage, uiteraard. Twee stuks zelfs. Want dit is de Noordstraat in Terneuzen, waar Mathilde heel vaak doorheen gelopen heeft. Dan denk ik van ‘Stel dat ze nu hier langs die etalage zou lopen. Hoe trots zou ze zijn?’

Tegenover boekhandel Van der Zande bevindt zich de Grote Kerk waar straks mijn drieluik over Mathilde tentoongesteld zal worden. Hoe zou ze dat ervaren, als ze dan de kerk binnen zou lopen? Zou ze dan een kaarsje opsteken bij haar eigen altaarstuk?

Met dat soort gedachten zit ik al weer mooi op tijd in het atelier, vandaag, om verder te werken aan mijn monsterklus. Nog heel veel werk te gaan.

Stichting Mathildedag Terneuzen

Na de laatste bureaucratische hindernissen te hebben genomen kunnen we nu het hoofdstuk ‘oprichten van een stichting’ afsluiten. We zijn nu officieel een stichting met een (culturele) ANBI status. Samen met Elaby en Anne teken ik de laatste documenten en contracten en kunnen we ons geheel gaan richten op de viering van de 80-ste verjaardag van onze Muze, Mathilde. Als ze nu van bovenaf mee kan kijken zal ze tevreden kunnen vaststellen dat ze nog steeds in het middelpunt van de belangstelling staat in haar geboortestad Terneuzen.

Dag 3 zwart-wit

Toverschoentjes 30 x 24 cm.

De derde dag van een fotografie-actie op facebook. Elke dag maak ik een zwart-wit foto van iets wat me bezig houdt in het dagelijks leven. Een hele week lang. Op de derde dag viel mijn oog op de ’toverschoentjes’ van Jennifer die nog steeds in mijn atelier staan. Het schilderijtje dat ik hiervan maakte is al verkocht. Het onderwerp blijft me boeien en ik loop er al een tijdje over te denken om hier nog eens iets over te gaan schilderen.

Ook Tamara Sille, de eigenaresse van Galerie Sille, waar het schilderijtje verkocht is, gaf al aan dat het het onderwerp in de smaak valt bij het publiek. Dat geeft me een extra reden om weer eens aan de slag te gaan met dit vrolijke onderwerp. Vandaag ga ik een nieuw plan ontwikkelen om hierover te gaan schilderen. Ideeën genoeg. Maar ik ben ook nog druk doende met het middelste schilderij voor het Mathilde drieluik. Dat moet eind van deze maand klaar zijn. Het wordt gelukkig geen race tegen de klok, maar ik zal hier toch de komende dagen elke dag mee bezig moeten zijn.

Het werk vordert al heel redelijk. Het eind is in zicht. De komende dagen werk ik vooral aan het voltooien van de vele details en het maken van studies voor de twee andere delen van het drieluik.

 

Tweede dag zwart-wit

Op de tweede dag dat ik een zwart-wit foto heb geplaatst over mijn dagelijks leven op facebook heb ik ervoor gekozen om een foto te maken van de Rayburn met het nieuwe schouwtje erboven. Het heeft niets met schilderen te maken maar alles met mijn dagelijkse bedoeningen in Hoek. Dat schouwtje heb ik gemaakt in de houtwerkplaats die ik heb ondergebracht in mijn atelier. Telkens maak ik wel iets om mijn leefomgeving verder te verfraaien naar de situatie waarin ik wil leven. In dit geval was de landelijke keuken aan de beurt.

Links op de vensterbank zie je nog net een pak roggemeel staan van onze Hoekse molen, de Windlust, waar ik koek en pepernoten van bak in de Rayburn. De waterketel zorgt voor gratis warm water en ook voor wat luchtvochtigheid die nodig is als de Rayburn mijn huis droog stookt.

Het schouwtje moet nog geschilderd worden. Net als de nieuwe meterkast er naast. Dat ga ik pas doen als ik genoeg te schilderen heb. Zo pak ik een aantal zaken ineens aan en de tijd lijkt daar nu voor te zijn aangebroken. Maar omdat ik het nog steeds erg druk heb met het schilderen van het middelste paneel voor het Mathilde drieluik stel ik die klus uit tot het moment dat ik met dat Mathilde-schilderij klaar ben.

Zeven dagen zwart-wit

Op facebook werd ik gisteren gevraagd of ik zeven dagen lang zwart-wit foto’s wil plaatsen over zaken die me dagelijks bezig houden. Geen mensen, geen selfies en geen uitleg. Ik nam die uitdaging aan van Gera Zoet. En nu moet ik elke dag iemand vragen dit ook te gaan doen, maar daar heb ik een hekel aan.

Wat me bezig houdt hoef ik waarschijnlijk niemand uit te leggen. Dit is een foto die ik maakte in het atelier. En als ik alles zo zwart-wit zie, komen bij mij herinneringen terug aan een atelier uit ver vervlogen tijden. Tijden dat je wel tien keer nadacht eer je op het knopje van je fototoestel drukte. Tijden waarin je slechts 12 opnames kon maken met één 120 rolfilm. Tijden waarin je nog moest scherpstellen en met zoveel zaken rekening moest houden dat je de tijd nam om te kijken door het zoekertje. Naar die tijd verlang ik terug. Alles was veel overzichtelijker en alleen de Club van Rome sprak van overbevolking. Het leek toen nog zo ver weg.

Mathilde en een schouwtje

In het atelier werk ik niet alleen aan schilderijen, maar heb ik ook een houtwerkplaats en doe ik tal van andere klussen in en om het huis. Momenteel werk ik natuurlijk de klok rond aan het drieluik voor Mathilde. Dit is het middelste paneel van het drieluik en dat begint al vrij ver te vorderen.

Ik laat het voorlopig nog niet echt goed zien op foto’s om straks het voltooide werk te kunnen tonen. De twee zijpanelen laat ik helemaal niet zien omdat anders de verrassing weg valt op de grote dag (7-7-2018) hier in Terneuzen. Maar je krijgt zo wel een indruk wat ik aan het doen ben. Dit middelste panel wordt straks op een ‘Art-print’ gezet. Dan krijgt toch iedereen het te zien. Die Art-print is een gelimiteerde oplage voor ons crowdfunding project. Er worden er 500 van gedrukt die met de hand worden genummerd en gesigneerd. Ook het blinddrukstempel van mijn atelier komt er in te staan. Die Art-print is straks exclusief beschikbaar voor de genen die ons gaan helpen met de crowdfunding. Daar vertel ik later wel meer over.

Naast schilderen ben ik ook bezig met het maken van een schouw(tje) voor boven de Rayburn om de schoorsteenpijp aan het zicht te onttrekken. Boven zo’n fornuis hoort en schouw te zitten en oorspronkelijk zat er ook een vergelijkbaar bouwsel waar ik niets meer van terug heb kunnen vinden dan alleen wat vage sporen op de muur.

De nieuwe schouw wordt anders van vorm en ontwerp. Oorspronkelijk hing daat een sober ding dat taps toeliep naar het plafond. Mijn nieuwe schouw wordt recht en meer in overeenstemming gebracht met wat je tegenwoordig ziet in ontwerpen voor landelijke keukens.

Ik heb de rand inmiddels gemaakt. Daarboven komt een rechthoekige schouw die tot aan het plafond doorloopt zodat je de pijp en de bocht niet meer ziet. Het hele geheel wordt straks netjes wit afgelakt. Tegelijk met de meterkast ernaast.

Zo kom ik mijn dagen wel door. Schilderen, ontwerpen, bouwen en dromen. In de moestuin is momenteel weinig anders te doen dan nog wat te oogsten. De grond is koud en nat en het is nu wachten op wat gunstiger weer om de tuin echt goed winterklaar te maken.

Op de percelen heb ik rogge (van onze molen) gezaaid als bodemverbeteraar. Komend voorjaar wordt dat onder gespit voor een nieuw moestuin seizoen. Nu zie ik er in ieder geval iets groeien en dat ziet er altijd beter uit dan een kale omgespitte vlakte.

Het kolenkot zit nog lekker vol met kolen voor de komende winter en kan ik maar raak stoken voor heel weinig geld. Ons Zeeuwen bin zunig, en dat is er waarschijnlijk de reden van dat hier nog relatief veel op kolen wordt gestookt. En ik doe daar natuurlijk gezellig aan mee.