Kunst, en vlieg circus

Hoewel de hele wereld nog steeds in crisis zit vanwege het corona virus werk ik me een stofwolk in de rondte. Ik werk aan het altaarretabel voor Sinterklaas en omdat ik wat vooruitloop op mijn werkschema is er ook tijd voor nieuw werk voor de galerie(s).

Soms komt de inspiratie daar vandaan. Op verzoek van Galere Sille ben ik bezig met een schilderij vol spiegeling wat al ver klaar is.

Tussendoor blijf ik werken aan het altaarretabel zelf. Het houtwerk heeft nog heel wat aandacht nodig. Er moet een werkzame constructie bedacht worden om het hele geval goed neer te kunnen zetten en ook nog eens op een zodanige wijze dat alles gewoon goed functioneert. Zo moeten de zijpanelen eenvoudig te openen en te sluiten zijn, moet de brievenbus voor de kinderen voor hen goed bereikbaar zijn en mag alles niet te hoog worden. Dat vergt veel pas,- en meetwerk.

En dan wil ik nog werken aan een ‘dreamescape’ waar ik nu een studie voor gemaakt heb. Op de foto hierboven zie je een wat groter wit doek (95 x 145 cm.) klaar staan voor dat werk wat zal gaan over een vliegend circus. Links op de foto zie je een studie voor dat werk van een dame die in dat werk voor zal moeten komen.

Daarvoor moet nog heel veel uitgezocht, gefotografeerd en gestudeerd worden. Dat doe ik zodra ik daar wat tijd voor kan vinden omdat ik niet af wil wijken van mijn werkschema voor het altaarretabel voor Sinterklaas.

Een klomp vol goudstukken

Een van de drie wonderen van Sint Nicolaas is dat van de klomp vol goudstukken. We kennen allemaal wel de legende waar het zetten van de schoen voor de kachel nog aan herinnert. Dit is een van de drie schilderijen die onder het drieluik in het altaarretabel voor Sinterklaas komt te zitten.

Leuk om te vermelden is dat de klomp mijn klomp is en de kachel staat in mijn huiskamer. Je voelt je ineens schatrijk met zo’n klomp, maar de goudstukken zijn van chocolade met wat goud,- en zilverpapier er omheen. En zo heb ik het dan ook geschilderd.

Een hoop gepiel, maar daar hou ik van. De laatste details heb ik zitten schilderen met het loepbrilletje. Vandaag heb ik er de laatste hand aan gelegd. De kleuren zijn wat ingeschoten, maar dat komt straks helemaal weer goed met een (retouche) vernislaag die ik aan kan brengen als het werk(je) helemaal droog is.

Corona-tijd

Niet iedereen zal dit begrijpen, maar ik heb het drukker dan ooit. Hoewel alle exposities, presentaties, tentoonstellingen en lessen zijn opgeschort, werk ik me een slag in het rond om alles wat ik op mijn planning heb staan op tijd af te krijgen. Raar, want mijn agenda is leeg en het ziet er niet naar uit dat alles snel weer opgepakt gaat worden, maar er staan genoeg dingen gepland die wel door gaan zodra de corona-maatregelen versoepeld worden. Ik werk aan een expositie, samen met Isilareina, die onlangs gepland is. Ook de galeries vragen om nieuw werk en ik werk natuurlijk ook aan het altaarretabel voor Sinterklaas dat in Oktober af moet zijn. Dat lijkt nog ver weg, maar de tijd gaat snel als je nog een berg werk te verzetten hebt.

Intussen werk ik dus ook weer aan nieuw expositiemateriaal. Dat stond ook op de planning voor de langere termijn. Ook zijn er exposities opgeschoven en ben ik ergens wel blij met de beperkende maatregelen die er voor zorgen dat ik geen afspraken heb en dat er vrijwel niemand langs komt. Ik ben nu dus meer een atelier-bewoner dan ooit. Elke dag wordt hier lekker doorgewerkt tot in de late uurtjes. Dat is toch eigenlijk een zalige tijd voor een kunstenmaker.

Milou

Het schilderijtje van de eerste ontmoeting met Milou is af en staat in de kamer op de grond om te drogen. De poes zelf kwam er even bij zitten, maar snapt er waarschijnlijk niet veel van. Haar interesse gaat vooral uit naar aandacht en brokjes.

De situatie op het schilderijtje is deze, als op de foto hierboven, waar ook de Rayburn (the most expensive catwarmer) op te zien is, die nu  al weer klaar gezet is voor het bakken van een overheerlijke appeltaart van appeltjes uit mijn eigen boomgaard. De poes loopt momenteel overal en nergens rond. Het beestje is nog steeds haar nieuwe omgeving aan het verkennen en ziet overal zaken die ze interessant vindt.

Maaaaaaaaaaauw

Het was ergens begin maart toen ik een leuk zwart koppie zag verschijnen, met twee prachtige gele kraaloogjes, aan mijn serredeur. Het was een eerste zonnige dag na een lange periode van regen en kou. Een mooie dag om even wat deuren open te zetten om te luchten, te poetsen en op te ruimen na een lange periode van somber, donker en koud weer. En dan zag ik plots dat koppie verschijnen. Een heel nieuwsgierig katje diende zich aan. Ik vond hem meteen leuk en gaf het beestje een poezensnoepje uit een zakje dat hier nog lag van Ineke. Dat was meteen een succes. Ik gaf het beestje er nog een, en nog een, en nog een, en ik zag dat het diertje uitgehongerd was. Daarop besloot ik een doos kattenvoer te gaan halen en vanaf dat moment werden we vriendjes. De poes bleef komen en als ze me niet zag begon ze te mauwen. Ik noemde hem Milo, omdat ik er vanuit ging dat het een katertje was, maar dat bleek niet het geval. Milo werd daarom Milou en we werden beste maatjes.

Die eerste ontmoeting ging ongeveer zo. De poes zat toen nog heel bescheiden en voorzichtig buiten en keek nieuwsgierig over de drempel van mijn serredeur. Dat wilde ik gaan schilderen en zo geschiedde. Een mooi klein schilderijtje van een eerste ontmoeting met een heel leuk diertje dat zomaar mijn leven in kwam wandelen.

Intussen zijn we al een fase verder en is Milou een vaste bezoekster van mijn hof. Behalve eten wil ze ook aandacht en die krijgt ze volop. Het is een zwerfkatje die er aan gewend is om buiten te leven, maar ze zoekt wel steeds meer contact. Ze blijkt niet gechipt te zijn en ik laat haar lekker haar eigen gang gaan. Als ze zo af en toe eens langskomt voor wat eten en een knuffel vind ik het prima en als ze hier wil komen wonen vind ik het ook best. De keuze is geheel aan haar.

Ik maak er nu een mooi klein schilderijtje van voor mezelf. Momenteel werk ik nog steeds aan het altaarretabel voor Sinterklaas en doe ik dit kleine werkje er even tussendoor.

Kachelen

In het atelier werk ik rustig door aan het werk voor het altaarretabel voor Sinterklaas. Op dit moment ben ik de klomp met goudstukken aan het schilderen die voor de (brandende) kachel staat. Het betreft hier een van de drie wonderen die ik schilder voor dit monument.

De kachel zelf staat inmiddels ook weer aan. Na een periode van ronduit zomers weer is het nu weer koud. Het weer is totaal omgeslagen. Van windstil zomerweer naar waaierig herfstweer. Ik neem het schilderijtje even mee naar binnen om de exacte kleur van de gloed van het vuur achter de ruitjes naar de waarneming te schilderen. Dat is altijd beter dan iets van een foto schilderen.

De poes wil juist naar buiten. Niet door het voor haar aangelegde poezenluikje, maar door de deur. Om haar zin te krijgen gaat ze hard zitten mauwen. Eenmaal buiten wil ze weer naar binnen, enzovoort. Ik doe nog eens een poging om haar door het poezenluikje naar binnen te lokken met een poezensnoepje, maar madam vertikt het om aan dit plan mee te werken.

De Sint door de hemel

Het was best een klus. Van drie foto’s die ik voor dit schilderij gebruikte moest ik één logisch geheel zien te maken. En dat bleek minder makkelijk dan ik had voorzien. Dit schilderij op paneel komt bovenin het atlaarretabel te zitten voor Sinterklaas.

Vorig jaar November had ik een mooie ontmoeting met hem in de mistige polders rond IJzendijke. Hij was speciaal voor dit schilderij uitgerukt zodat ik hem goed kon fotograferen voor dit werk. Dat was best een bijzonder moment. In vol galop kwam hij aangereden. Eerst kon ik hem alleen maar horen. Door de dichte mist kon ik hem niet zien. Ik denk dat hij dat met opzet gedaan had om deze ontmoeting een magisch tintje te geven. Hij kwam, als het ware, uit het niet naar de bewoonde wereld. Hij was in het land, dus het kon, en daar maakte ik dankbaar gebruik van.

Met die foto’s die ik toen maakte kon ik later in het atelier heel precies alle details schilderen. Met zo’n loep-brilleke. De Sint door de hemel is een belangrijk werk in dit retabel omdat hierin het verhaal van hemel en hel verteld gaat worden. Dit is een heel belangrijk element in het hele Sinterklaas-verhaal waar de laatste jaren weinig aandacht meer voor was. Maar hier is het allemaal ooit om begonnen.

Veranderende omstandigheden

In het atelier ben ik nog volop aan het werk aan het altaarretabel voor Sinterklaas. Vandaag of morgen denk ik het bovenste schilderij van dit monument af te kunnen werken. Dat betreft ‘Sint door de hemel’.

Intussen heeft mijn poezenbeest een eigen mandje. Tussen de bedrijven door vraagt dit beestje ook om aandacht die hij gewoon krijgt omdat hij zo leuk is. Hierdoor is mijn leven in Hoek een beetje veranderd.

Ik heb nu een kostganger. Dat is even wennen maar het heeft het leven wel een heel leuke wending gegeven.

Om die reden heb ik de serre aangepast aan deze omstandigheden en daar heb ik twee stoeltjes en een tafeltje neergezet, die ik vond bij de Zeeuwsche Kringloopbeurs in Sint Jansteen, om die serre, die meer dienst deed als opslagruimte, ook te gaan gebruiken om even lekker te kunnen gaan zitten. De poes heeft zijn mandje op een stoel staan, want dat vindt hij leuker dan een mandje op de grond, en er komt nu ook een poezenluikje in de serredeur zodat hij naar binnen en naar buiten kan wanneer hem dat het beste uitkomt. Als het een beetje meezit qua tijd ga ik dat vandaag voor hem in orde maken.

Afgestoft

Het atelier is weer schilderatelier. Afgelopen Zaterdag heb ik de laatste zaag, en schuur werkzaamheden verricht, Zondag heb ik alles zo goed mogelijk opgeruimd en afgestoft en vanmorgen heb ik even alle ramen en deuren open gezet om de laatste restjes stof het atelier uit te laten waaien zodat ik weer kan gaan schilderen.

Als ik dan door de ramen van mijn atelierdeuren kijk zie ik Milo al rondlopen tussen de kippen aan de overkant. Helaas op de foto niet goed te zien. Maar dit is mijn uitzicht vanuit het atelier.

Binnen wordt de ruimte steeds verder beperkt door de onderdelen van het altaar retabel voor Sinterklaas. Nieuwe paneeltjes (voor de wonderen) liggen al klaar en op de ezel staat het werk met de Sint door de hemel. Daar ga ik vandaag weer aan verder werken. Het houtatelier is tijdelijk gesloten. Het is altijd schipperen met mijn bezigheden. Als ik aan het zagen en aan het schuren ben moet al het schilderwerk het atelier uit om te voorkomen dat er stof op terecht komt.

Die staan nu veilig in mijn huiskamer. Zo kan ik er ‘s-avonds van genieten als ik de dag afsluit met een pintje.

De groei van een monument

Om zo’n monumentaal ding als een altaar retabel te kunnen maken heb je spullen nodig. Een echte houtwerkplaats wilde ik eigenlijk niet hebben, maar ongemerkt groeide het toch uit naar iets vergelijkbaars. Zo kon ik vandaag mooi het hout voor het ‘wonderen deel’ van het retabel mooi op dikte schaven met de vlak en van diktebank die ik ooit eens heb aangeschaft voor dit werk. Ik gebruik het machien niet vaak, maar vandaag had ik hem keihard nodig. De oude planken zijn in geen enkel opzicht recht. Bovendien waren de planken net iets te dik. Dan ben je dolblij met zo’n semi-professioneel machientje wat een ontzettende klereherrie maakt, maar wel een prachtig resultaat geeft.

Zo kan ik alles mooi op de gewenste dikte maken en mooi afvlakken. Dit machientje schaaft alles zo glad als een spiegel. Je hoeft het nauwelijks na te schuren. De planken die ik hiervoor gebruik komen van de Sint Nicolaaskerk te Heythuysen waar het altaar retabel komt te staan. Dat maakt het extra leuk. Hout wat al eerder in de kerk verwerkt heeft gezeten keert in een nieuwe vorm in de kerk terug.

Ik maak nieuwe onderdelen en ik pas oude onderdelen aan. Het heeft wel iets weg van een restauratie project. Maar alles is nieuw. Alles zit perfect pas met deuvels en lijm in elkaar. Het hout is bijna goed op kleur en alles begint nu toch echt ergens op te lijken.

En aan het eind van deze werkdag staat er ineens een monumentaal bouwwerk in mijn atelier. Nog verre van voltooid, maar als ik dit deel van het retabel zie staan en ik weet dat alles qua afmeting klopt ben ik best een beetje trots. Als kunstenmaker heb ik nu iets wat echt op mijn leest is geschoeid. Een klassiek, monumentaal, kunstwerk dat bestaat uit 10 schilderijen en wat niet ergens achter een voordeur van een kunstverzamelaar verdwijnt, maar in een publiekelijk toegankelijke ruimte komt te staan. Voor iedereen zichtbaar. 10 schilderijen die samen het verhaal vertellen van de Heilige Nicolaas en de viering van het, naar hem genoemde, Sinterklaasfeest. Primair bedoeld voor de kindjes, maar secundair natuurlijk ook bedoeld om dit verhaal voor eens en altijd goed te vertellen in beeld.