Kapotaal is de titel van twee schilderijtjes die bij elkaar horen en die gaan over Van Gogh, Kapitaal en de wetenschap dat geld meer kapot kan maken dan je lief is. Beide werkjes zijn te zien (en te koop) bij Via Mioni in Breda waar dit werk helemaal tot z’n recht komt in een winkel vol top antiek en kunst. Als de klassieken ergens samenkomen is het hier. Nu staat het werk nog even in de winkel, straks staat het in de etalage, zodat elke voorbij wandelende Ginnekenees het kan zien. Achter het werk, op de foto boven, zie je nog twee werken van mijn hand staan en hangen.

Met Paul Verberk, de eigenaar van deze museale omgeving, bespreek ik het feit dat de revolver van Van Gogh straks geveild zal gaan worden en dan een bedrag op moet gaan brengen van tussen de €40.000 en €60.000 Euro.

Als Van Gogh dat geweten had had hij het wapen misschien nog wel gesigneerd zodat we nu zeker wisten dat het van hem af kwam en dat geld wel waard zou worden. Maar dat wist hij dus niet.

Kapotaal

De scherprechter en Der Unvollendete.

Het zijn twee schilderijtjes die bij elkaar horen. Klassiekers die qua titel en drama geheel aan elkaar verwant zijn. Het gaat over het dramatische leven van Vincent van Gogh. De revolver maakte een eind aan zijn leven en Karl Marx schreef zijn aanklacht tegen het Kapitalisme van zich af met het beroemde boek ‘Das Kapital’. ‘Der Unvollendete’ is de titel voor een nieuw boek over deze boze boeken schrijver en grondlegger van het Marxisme. Refererend naar het onvoltooide meesterwerk, Symfonie nr. 8, van Schubert, Die Unvollendete.

Daar moest ik gelijk aan denken toen ik het portretje van Van Gogh zat te schilderen. ‘Der Unvollentete’. Met de revolver maakte hij, op 37 jarige leeftijd, een eind aan zijn leven dat getekend werd door tegenvallers, teleurstelling en verdriet. Naar mijn idee heeft hij nooit af kunnen maken wat hij af moest maken. Hij werd niet begrepen, verkeerd begrepen en afgeserveerd bij leven door het publiek. Datzelfde publiek ging hem na zijn dood op handen dragen en bejubelen tot in hemelse hoogte. Vooral toen men ontdekte dat er veel geld te verdienen viel aan zijn werk.

Dat is het lot van menig kunstenaar. Enkele handige jongens weten bij leven zakelijkheid en artistieke kwaliteit te bundelen, maar zij behoren tot een kleine selecte groep. Verreweg de meeste kunstenaars verdwijnen na hun dood in het niet. Hun werk wordt alleen gezien als er geld aan te verdienen valt. Het is dan meer een marketing dingetje dan dat er sprake is van erkenning.

Kapitaal, of liever gezegd, het gebrek daar aan, maakt menig kunstenaar kapot. De een wordt broodschilder, omdat die nu eenmaal moet eten van zijn werk, de ander stopt met werken in diepe misère. Zo kwam ik uiteindelijk op de meest geschikte titel voor de gecombineerde werk. ‘Kapotaal’. Daar zit het woord Kapitaal en kapot in. Geld maakt meer kapot dan je lief is.

Het drama ‘Van Gogh’ blijft zich dus herhalen. De scherprechter en Der Unvollentete mogen dat nu gaan markeren en onder de aandacht brengen. Het is daarom ook een eerbetoon aan alle kunstenaars die nu hun tijd proberen te overleven. De een succesvoller dan de ander. Kunsten maken is een lange eenzame weg. Alleen de volhouder wint, maar dat is niet vanzelfsprekend.